Phương Uyên và bạn bè ngay sau khi được trả tự do
Gia Minh, biên tập viên RFA
Nhiều người tỏ ra lạc quan về sự trưởng thành và lớn mạnh của thành phần được cho là ưu tú ở Việt Nam như Nguyễn Phương Uyên- Đinh Nguyên Kha sau khi hai sinh viên này bị bắt và kết án tù vì hành động yêu nước, lên tiếng chống đảng viên tham nhũng, chống Trung Quốc gây hấn với Việt Nam.
Thành phần ưu tú
Có thể nói nhiều người lâu nay có những cái nhìn bi quan về thế hệ trẻ hiện nay đều tỏ ra ngạc nhiên khi họ theo dõi tin tức về phiên xử sơ thẩm hai sinh viên trẻ Nguyễn Phương Uyên và Đinh Nguyên Kha hồi ngày 16 tháng 5 vừa qua, cũng như phiên phúc thẩm diễn ra ba tháng sau đó.
Những phát biểu trước tòa của Nguyễn Phương Uyên và Đinh Nguyên Kha cho rằng họ không chống Nhà Nước mà chỉ chống lại đảng cộng sản qua những thành phần tham nhũng làm hại cho đất nước. Nguyễn Phương Uyên tại phiên xử phúc thẩm yêu cầu phải xử đúng người, đúng tội và không được ‘cào bằng’ giữa Nhà nước với đảng.
Ngay trước phiên xử phúc thẩm, một trí thức cao tuổi ở Việt Nam là ông Nguyễn Khắc Mai, giám đốc Trung Tâm Minh Triết Việt tại Hà Nội lên tiếng khen ngợi hai sinh viên này cho rằng cần phải tuyên dương những hoạt động của họ thay vì phải bỏ tù vì họ là những thành phần ưu tú trong xã hội hiện nay:
Trước hết đó là hai người trẻ ưu tú của đất nước, họ là hai người trong số những người trẻ ưu tú hiện đang xuất hiện. Chúng tôi rất kính phục và đánh giá rất cao tình cảm, cái hoài bão và chí khí của họ đối với dân, với nước. Chúng tôi- thế hệ già rất khen ngợi, rất hoan nghênh, rất khâm phục...ông Nguyễn Khắc Mai
Trước hết đó là hai người trẻ ưu tú của đất nước, họ là hai người trong số những người trẻ ưu tú hiện đang xuất hiện. Chúng tôi rất kính phục và đánh giá rất cao tình cảm, cái hoài bão và chí khí của họ đối với dân, với nước. Chúng tôi- thế hệ già rất khen ngợi, rất hoan nghênh, rất khâm phục và cũng có sự cảm kích và biết ơn.
Thiểu số tiên phong
Trong xã hội nào cũng thế, thành phần ưu tú không thể là số nhiều được, mà đó chính là những tinh hoa như nhận định của ông Nguyễn Khắc Mai như sau:
Tuổi trẻ biểu tình phản đối Trung Quốc lấn chiếm Hoàng Sa, Trường Sa. AFP
Thật ra xã hội nào, đời nào cũng có phân tầng: có nhóm ưu tú nhất cỡ khoảng 5,10,20%; có lớp trung gian bình thường và có lớp lạc hậu, rất lạc hậu- ăn chơi, sa đọa… Xưa cũng thế, mà nay cũng thế. Từ đời Lý- Trần đã có chuyện này. Đến thời Lê- Trịnh cũng có chuyện này; thời Pháp thuộc cũng có chuyện này; trong chính thể Việt Nam Cộng Hòa cũng có sự phân tầng ấy, rồi trong chế độ xã hội chủ nghĩa miền Bắc cũng có phân tầng ấy. Phân tầng ấy là tất yếu, nhưng ai sẽ là mũi nhọn. Sức phát triển đọng lại nơi nhóm phần trăm ưu tú ấy. Quốc gia nào muốn phát triển cần phải vun xới cho phần tử ưu tú đó phát triển, xuất hiện đĩnh đạc, đàng hoàng.
Thế hệ trẻ bây giờ họ ít quan tâm đến tình hình đất nước, họ quan tâm đến những thứ vì lợi ích cá nhân, chứ ít quan tâm đến tình hình chính trị đất nước, mà chỉ có một số rất nhỏ trong số lượng thanh niên rất lớn trong đất nước hiện nayGió Lang Thang
Một blogger trẻ với biệt danh Gió Lang Thang, người lâu nay tích cực tham gia hoạt động tuyên truyền quyền con người và đấu tranh chống lại những hành xử phi pháp của cơ quan công quyền cũng thừa nhận bản thân bạn hiện là thiểu số trong xã hội; tuy nhiên đây là thiểu số có vai trò tích cực giúp xã hội phát triển. Bạn trình bày:
Thế hệ trẻ bây giờ họ ít quan tâm đến tình hình đất nước, họ quan tâm đến những thứ vì lợi ích cá nhân, chứ ít quan tâm đến tình hình chính trị đất nước, mà chỉ có một số rất nhỏ trong số lượng thanh niên rất lớn trong đất nước hiện nay ( quan tâm mà thôi). Tôi nghĩ trong bất cứ xã hội nào cũng có những người dám đi đầu tiên, những ngọn cờ đầu để những người khác có thể nhìn mà đi theo. Và những người đi đầu tiên, tiên phong cố gắng làm hết sức mình để đánh động làm cho những người khác đang thờ ơ, đang vô cảm hiểu ra vấn đề là họ phải làm gì và đang mất những quyền gì; mà những quyền đó lẽ ra dĩ nhiên họ phải có.
Blogger nữ trẻ khác có nhận xét về các bạn đồng trang lứa và cho biết lý do vì sao bạn tham gia các hoạt động lên tiếng vì quyền con người ở Việt Nam:
Bản thân em trước đây cũng không biết gì đâu; cũng như các bạn trẻ khác học xong ra làm được gì với những điều đã học. Em cũng muốn mình có cuộc sống no ấm thôi chứ không nghĩ mình sẽ lên tiếng… Thế nhưng từ khi gia đình của em trực tiếp bị những áp bức, bất công, em thấy mình không làm gì sai hết, hoàn toàn đúng sự thật như vậy. Đúng sự thật nhưng lại bị áp bức, lại bị không cho nói. Không chỉ những người có quyền có chức bị đụng chạm đến quyền lợi của họ mà họ áp bức; ngay cả những người dân bình thường không bị gì, không ảnh hưởng gì khi mình lên tiếng cũng khuyên mình đừng nên làm những vấn đề như vậy, đừng nên đi theo con đường như vậy. Khi thấy hầu hết, rất ít người đứng về phía mình, nên em rất bức xúc; em thấy cần phải nói lên những điều gì mà em chứng kiến, em thấy chứ không nói điều gì xa xôi hết!
Em cũng muốn mình có cuộc sống no ấm thôi chứ không nghĩ mình sẽ lên tiếng… Thế nhưng từ khi gia đình của em trực tiếp bị những áp bức, bất công, em thấy mình không làm gì sai hết, hoàn toàn đúng sự thật như vậy. Đúng sự thật nhưng lại bị áp bức, lại bị không cho nóiMột Blogger nữ
Có thể thấy rằng số người trẻ tham gia lên tiếng đòi hỏi các quyền căn bản của con người lâu nay bị chính quyền Việt Nam đàn áp, tước đoạt này càng thêm đông. Hồi trung tuần tháng 7 vừa qua, xuất hiện Tuyên bố 258 của Mạng lưới Blogger Việt Nam yêu cầu chính quyền Việt Nam phải sửa đổi điều 258 của Bộ Luật Hình sự mà bị cho được sử dụng để bắt bớ những người dám công khai nói lên những tiếng nói khác biệt với quan điểm của đảng Cộng sản và chính quyền Việt Nam. Trong số những người ký tên đa phần là các blogger trẻ tuổi.
Không chỉ những người lớn tuổi đi trước khen ngợi hành động dũng cảm của các bạn trẻ đó, mà nhiều người ở nước ngoài như giáo sư Jonathan London, hiện đang giảng dạy tại Đại học Thành phố Hong Kong vừa qua cũng có bài viết về họ trên trang mạng của ông.
Vị giáo sư này cho rằng ông từng được gặp những người trẻ biết lo lắng cho đất nước và suy nghĩ nghiêm túc về những ý kiến mà đảng Cộng sản Việt Nam chưa chấp nhận và gạt phăng đi.
Đó là ý kiến yêu cầu phải tổ chức trưng cầu dân ý về một hiến pháp mới của Việt Nam, phải tam quyền phân lập, phải đa nguyên đa đảng để cho đất nước phát triển…
Những bạn trẻ dù thuộc thiểu số như Nguyễn Phương Uyên và Đinh Nguyên Kha đã bị bắt, bị kết án và tù đày. Một số khác thường xuyên bị theo dõi, sách nhiễu, đánh đập…như trường hợp gần đây nhất của một nhóm các bạn tập trung học tiếng Anh bị đưa về phường làm việc rồi bị thu hết các dụng cụ cá nhân…
Tuy nhiên, những bạn chọn con đường đấu tranh cho biết họ không hề sợ những gian nguy ấy.
